Elit Kıraathanesi Aralık 1946 / Asmalımescit
1936 yılında açılan bu kıraathane Beyoğlu/ Asmalımescit Sokağı’nda Merkez Apartmanı’nın altındaydı. Edebiyatçıların ve sanatçıların bir dönem uğrak yeriydi. Birbirleriyle tanışırlar, tartışırlardı. Kıraathanelerle ilgili pek çok yazı yazan Oktay Akbal ve Attilâ İlhan bu kıraathanede tanışmışlardı. Cemil Meriç de kıraathanenin müdavimleri arasındaydı. Müdavimlerinden biri de Sait Faik’ti…. Sait Faik aynı sokaktaki işkembeciyi de severdi. Kâseleri antika, çorbası kar gibi beyaz bu işkembeciyi neden sevdiğine gelince asıl nedeni, çorbasına sıkmak için aldırdığı limonun atılmadan saklanması ve bir daha gelişinde limonun ortaya çıkarılmasıdır…
Hem Elit hem de işkembecinin müdavimlerinden bir diğeri Oktay Akbal’dı. Kapıdan girince ilk sorusu “Rus salatası var mı?” olurdu. Elit’i Wolf Braun adında bir Alman işletirdi…Ressam Avni Arbaş, Agop Arad, Mümtaz Yener, Ferruh Başağa; yazarlardan ayrıca Necati Cumalı, Orhan Veli de müdavimler arasındaydı. Çay 20 kuruştu.. Bezikte kazanan 30 kuruşa kıyarsa, Madam Braun’un Elit’in özelliği olarak sunduğu “kapuçino”yu da içebilirdi. Orhan Veli bir gece önce Sait Faik’i pohpohlamışsa ertesi gün Sait, Orhan’dan “Büyük ozan” diye söz eder. Tersine sarakaya almışsa “O da şair mi lan” derdi. Dostluk ve muzipliğe dayalı bir bağdı aralarındaki.
Elit’e gelenlerin en çok okuyanı Cemil Meriç’ti. Çok okumaktan gözlerinde görme güçlüğü başlamıştı. Masanın üzerine sandalye koyar, ampule 30 santim uzaklıktan okurdu kitaplarını. Elit’e birkaç kez gelmiş olan Sabahattin Ali’nin “Yirminci Asır”ın 1947 Kasım sayısındaki şu cümlesi dikkat çekicidir: “Halktan her şey gizlenebilir ama onun yoksulluğu gizlenemez..”
Fikir masasında soldan sağa: Sait Faik Abasıyanık, Behçet Necatigil, Naim Tirali, Salâh Birsel, İskender Fikret Akdora, Oktay Akbal, Cemil Meriç, Kenan Harun, Fahir Onger.
Salah Birsel’in “Elit”le ilgili yazısını kitapçık yapan Deniz Türkali’ye teşekkürler.
Kültürel ve doğal mirası izleme platformu Facebook sayfasında Oya İslimyeli Ulutin’in yazısından derlenmiştir.
👉👉 👉 https://www.facebook.com/photo?fbid=10227162338461649&set=g.1552372468257798
